امامی هروی

امامی هروی، رضی‌الدین ابوعبدالله محمدبن ابوبکر بن عثمان هروی (وف ۶۸۶ ق) متخلص به «امامی» از شاعران معروف ایران در اوایل عهد ایلخانی است. امامی از اهل هرات و از علما و شاعران آن دیار بوده و ملوک کرت را مدح می‌گفته و سپس مدتی در کرمان سکونت گزیده و پادشاهان آن دیار یعنی سلاطین قراختایی و امرای او را مدح گفته و معاصر سعدی و مجدالدین همگر بود. در یزد هم‌نشین شمس‌الدین محمد تازی‌گوی، کارگزار شمس‌الدین محمد صاحبدیوان شد، به سبب فضل و دانش وافر و تسلط بر زبان و ادب عربی و فارسی و اطلاع از علوم مختلف معقول و منقول شهرت بسیار داشت، تا آنجایی که برخی از معاصران در مقام مقایسۀ او با سعدی برآمده و او را بر بسیاری از شاعران ترجیح داده‌اند. مجدالدین همگر او را بر سعدی ترجیح داده است. در قصیده‌سرایی به سبک عراقی شهرت داشت. وی به اصفهان رفت و باقی عمرش را در آنجا گذراند و در قصبۀ لنجان درگذشت. امامی از جمله شاعران بزرگی است که در قرن هفتم شیوۀ شاعران مشرق و حتی زبان و غالب ترکیبات و مضامین شعری ‌آنها را در نظم قصاید خود حفظ کرد و مانند اکثر ‌آنها زبردست و غزلسرای خوش سخنی است و در عین حال بنا بر ذوق اهل زمان گاه بیانش عرفانی است و در راه فقر پیرو سلطان اولیاء زین‌الدین پیر هند بوده است. از آثارش می‌توان دیوان شامل مدایح سلاطین و امرا و وزرای عهد در هرات و کرمان و اصفهان مشتمل بر ۲۰۰۰ بیت شعر از قصیده، غزل، رباعی، قطعه، ترجیع‌بند و ترکیب و نیز رساله‌ای به عربی در شرح قصیدۀ «بائیه» ذوالرُمَّه شاعر معروف عرب را نام برد.

اثرآفرینان (۱ /۲۹۴)؛ تاریخ ادبیات در ایران (۳/ ۵۴۶-۵۵۷)؛ دایرة‌المعارف بزرگ اسلامی (۱۰ /۱۷۷-۱۷۸).