نیرالملک هدایت، رضا قلیخان، فرزند جعفر قلیخان (۱۲۴۹ یا ۱۲۵۰-۱۳۲۴ ش) وی مترجم و استاد دانشگاه و ملقب به «نیرالملک» بود. رضا قلیخان در تهران به دنیا آمد و پس از طی علوم مقدماتی وارد دارالفنون شد و به فراگیری علوم عالی پرداخت. او به زبانهای انگلیسی و فرانسه تسلط داشت و پس از فراغت از تحصیل در دارالفنون به تدریس زبان پرداخت و پس از مدتی به نیابت ریاست و نظارت دارالفنون منصوب شد. هدایت در زمان مظفرالدینشاه به علت خدمات فرهنگی به دریافت نشان لیاقت نایل شد. در ۱۲۸۹ ش در دوران پادشاهی احمدشاه به معاونت و در کابینۀ سیّدضیاءالدین طباطبایی به وزارت علوم و معارف و اوقاف و صنایع مستظرفه منصوب شد. او در ۱۲۸۸ ش به طور افتخاری به عضویت آکادمی علوم فرانسه پذیرفته و به دریافت نشان لژیون دونور مفتخر شد. نیرالملک در تهران درگذشت. از آثارش میتوان پرورش روح و جسم و اخلاق، ترجمه؛ سیاحت نامۀ استانله به افریقا، ترجمه را نام برد.
اثرآفرینان (۶ /۸۲).