شرقی، عصمتالله فرزند رحمتالله (مخدوم) سمنگانی (تو ۱۲۸۲ ش) شاعر و نویسندۀ افغانی که در سمنگان به دنیا آمد. خواندن و نوشتن را نزد معلمان زادگاهش فرا گرفت. سپس، آموزگاری پیشه کرد و به تدریس در مدرسههای مزار شریف پرداخت. در ۱۳۲۸ و ۱۳۳۴ ش نمایندۀ مردم سمنگان در مجلس شورایملی بود. وی نویسنده و سخنوری فرهیخته بود. از شرقی، در زمینۀ شعر، یک منظومۀ مسدس انتباهی با نام شلاق عبرت (کابل، ۱۳۳۲ ش) و نیز مجموعۀ سرودههای درد دل (کابل ۱۳۳۶ ش) با هزینۀ شخصی سراینده منتشر شده است. وی همچنین، مجموعهای از ضربالمثلها را در کتابی با نام امثالالتاجیک گردآوری کرده است، از دیگر آثار شرقی میتوان به مرآتالحقیقت؛ قیامت صغرا؛ نظام جامعه؛ خطاب با خلاف و گور مشتی اشاره کرد.
دانشنامۀ ادب فارسی، ادب فارسی در افغانستان (۳/ ۵۷۷).