غمام همدانی

غمام همدانی، سیّدمحمد یوسف‌زاده، فرزند سیّدیوسف (۱۲۵۳- ۱۳۲۱ ش) روزنامه‌نگار و شاعری که متخلص به «غمام» بود. وی در نجف به دنیا آمد. تحصیلاتش را تا ۱۳ سالگی در آن شهر گذراند. سپس به ایران آمد و در همدان ادبیات فارسی و عربی و فقه را از استادان آن دیار فرا گرفت. بعد از آن مدتی به تجارت و خدمت در ادارات دولتی مشغول شد. در آغاز نهضت مشروطه به آزادیخواهان پیوست و به تأسیس «انجمن اتحاد» و انتشار روزنامۀ اتحاد و الفت همت گماشت. غمام شاعری غزلسرا بود و در سرودن شعر مهارت و توانایی خاصی داشت و بیشتر تحت‌تأثیر دو شاعر نامدار ایران سعدی و حافظ قرار گرفت. او غیر از شاعری در میان مردم محبوبیت خاصی داشت، مردی باهوش و مردم‌شناس و عارف‌پیشه بود و مریدان و پیروان بسیاری داشت. وی در تهران درگذشت و در مقبرۀ خانوادگی جنب شاهزاده حسین در همدان به خاک سپرده شد. از آثارش می‌توان دیوان شعر را نام برد که با مقدمه‌ای از موسی نثری به چاپ رسیده است.

گلزار معانی (۴۹۵- ۴۹۸).