پیرنیا، داوود

Biography

پیرنیا، داوود (۱۲۷۹- ۱۳۵۰ ش) حقوق‌دان و پایه‌گذار و مدیر برنامهٔ رادیویی گل‌ها در رادیو تهران (بعدها رادیو ایران) در ۱۳۳۵ ش و در پی آن برنامهٔ گل‌های رنگارنگ، برگ سبز، یک شاخه گل و گل‌های صحرایی (بر مبنای ترانه‌های محلی) و مبدع گروه موسیقی رادیو بوده ‌است. او از بانیان کانون وکلای دادگستری نیز به شمار می‌رود. وی در تهران به دنیا آمد. پدرش حسن پیرنیا و مادرش دختر علاءالدوله از رجال قاجار بود و به دلایل گرایش‌ها و اعتقادات مذهبی اجازهٔ حضور در عرصهٔ موسیقی را به او نداد، اما تعلیمات پدرش که از روشنفکران آن دوران بود بر او بسیار مؤثر بود. تحصیلات ابتدایی را در منزل فرا گرفت. سپس برای ادامه تحصیل و فراگیری زبان فرانسه وارد مدرسهٔ سن‌لویی تهران شد. بعدها برای ادامهٔ تحصیلات در رشتهٔ حقوق به سوییس رفت. پس از فراغت از تحصیل در رشتهٔ حقوق به وطن مراجعت کرد و وارد کارهای دولتی شد. او مؤسس کانون وکلا در ایران بود. پس از انتقال از وزارت دادگستری به وزارت دارایی، اقدام به تأسیس ادارهٔ آمار در ایران کرد. در ۱۳۲۵ ش هنگامی که احمد قوام نخست‌وزیر شد، او را مدیر کل بازرسی نخست‌وزیر کرد و پس از چند ماه معاون نخست‌وزیر شد. پس از سقوط دولت قوام مشاغل دولتی را کنار گذاشت و با میراثی که از پدر به او رسیده بود، به مطالعه در زمینهٔ موسیقی ایران پرداخت و به جمع‌آوری آهنگ‌های اصیل ایرانی مشغول شد. سپس برنامهٔ موسیقی گل‌ها را برای رادیو تهیه کرد. او در این برنامه از بهترین نوازندگان، خوانندگان و آهنگسازان عصر خود استفاده کرد. پیرنیا توانست نظر مقامات سازمان برنامه و بودجه را به اهمیت ترویج موسیقی اصیل ایرانی جلب کند و پس از اختصاص اعتبار، اقدام به تشکیل ارکستری با شرکت نوازندگان، خوانندگان و آهنگسازان صاحب نام آن دوره کرد. آغاز پخش برنامهٔ گل‌های رنگارنگ در ۱۳۳۴ ش از رادیو تهران حاصل کوشش وی بود. او را باید مؤسس برنامه‌های موسیقی «گل‌های رنگارنگ»، «گل‌های جاویدان»، «یک شاخه گل»، «گل‌های صحرایی» و «برگ سبز» دانست. برنامه‌های او تحولی در موسیقی رادیو به وجود آورد. نخستین برنامه‌های کودکان رادیو هم از دیگر کارهای اوست، حتی برای اولین بار پسر خردسال خود را به گویندگی این برنامه گماشت. گاهی هم پیرنیا دستی به قلم می‌برد و مقالاتی می‌نوشت. آثار او در برخی نشریات سال‌های ۱۳۳۰و ۱۳۴۰ منتشر شده‌اند. اوایل برنامهٔ گل‌ها بیشتر خواندن شعر و همراهی یک ساز بود که بعدها رفته‌رفته به آواز و موسیقی تبدیل شد. همکاری استادان موسیقی ایرانی مانند ابوالحسن صبا و غلامحسین بنان و شناخت پیرنیا از شعر و ادب و موسیقی ایران و وسواس و سلیقهٔ او در انتخاب اشعار و قطعات موسیقی باعث استقبال مردم از برنامهٔ گل‌ها شد. در آبان ۱۳۴۵ که او پس از مدتی بیماری به رادیو بازگشت به درخواست چند تن قرار شد از کارهای وی بازرسی شود. پیرنیا پس از این ماجرا بلافاصله استعفا داد و برنامهٔ گل‌های شمارهٔ ۴۰۵ آخرین برنامه‌ای است که زیر نظر وی ضبط شد. او در تهران درگذشت.