صفای اصفهانی

صفای اصفهانی، محمدحسین صفای اصفهانی (۱۲۶۹-۱۳۲۲ ق) در شهر فریدن اصفهان به دنیا آمد. در اوایل عمر به تهران آمد و هنوز بیش از ۲۰ سال نداشت که به تصوف و عرفان گرایید و با میرزا محمدرضا منشارالملک وزیر خراسان که بعدها ملقب به «مؤتمن‌الملک» آشنا شد و همراه او به مشهد رفت. صفا در مشهد بیشتر در سرای مؤتمن‌الملک می‌زیست و کسی را نزد خود راه نمی‌داد و با کسی جز چند تن که یکی از آنها ادیب نیشابوری بود، مراوده نداشت. صفا سال‌های دراز هم‌چنان گوشه‌نشین بود. وی در زندگانی خود زن و همسر اختیار نکرد و در اواخر عمر حافظۀ خود را به‌کلی از دست داد. غزلیات چهارپارۀ زیبای وی در دوران بی‌خبری او سروده شده است. در سال ۱۳۱۴ ق رنجور شد و رنجوری وی مدت‌ها طول کشید و پس از آن بیماری، از ضعف و ناتوانی بیش از پیش از مردم دوری جست و دیری نگذشت که از خود بیگانه گشت و پای در کوی و برزن نهاد. در دو سه سال آخر عمر از پای افتاد و سرانجام در سال وبایی ۱۳۲۲ هجری درگذشت. از اشعار صفا آنچه بجا مانده در دیوان او به کوشش احمد سهیلی خوانساری در سال ۱۳۷۷ ش در تهران به چاپ رسیده، درج است.

فرهنگ شاعران زبان پارسی از آغاز تا امروز (۱ /۳۵۴-۳۵۵).