مهدی خالدی

خالدی، مهدی (۱۲۹۸-۱۳۶۹ ش) آهنگساز و نوازنده ویولون در کنار پنج تكنواز مطرح ویولون در برنامه‌های گلها (تجویدی ، یاحقی ، خرم و بدیعی). وی آموزش‌های خود را نزد معلم اصلی خود ابوالحسن صبا گذراند و از استادان دیگر نیز استفاده كرد. از بیست سالگی به عنوان نوازنده‌ای اعجوبه، دارای لحن و بیان لطیف و به عنوان بنیانگذار ویولون رمانتیك ایرانی با چهره و شخصیتی «منوهین ـ وار» (یهودی منوهین: ۱۲۹۴-۱۳۷۶ ش ویولونیست امریكایی) در تهران شهرت یافت و در دو سفر به هندوستان همراه با سیّدجواد بدیع‌زاده و عصمت دلكش به ضبط صفحه‌های گرامافون پرداخت. ساخته‌های او با رمانتیسمی بسیار لطیف و نیز نظمی كلاسیك با نوآوری در ریتم و ملودی، از ۱۳۲۷ ش به بعد شهرت فراوانی یافتند و خوانندگان متعددی آنها را اجرا کردند. از هنر تكنوازی مهدی خالدی در برنامه گ‌لهای جاویدان، برگ سبز و گل‌های رنگارنگ استفاده شد و از ساخته‌های زیبای او با تنظیم جواد معروفی نیز تعدادی در گل‌های رنگارنگ و یک شاخه گل اجرا شده است. خالدی در سال‌های ۱۳۳۷-۱۳۴۴ ش از موسیقی كناره گرفت و بعدها دوباره به رادیو و تلویزیون پیوست و اركسترهایی را سرپرستی كرد. استعداد هنری خالدی به همان صورت كه زودرس بود، شكننده نیز بود و خیلی زودتر از حد انتظار، ساخته‌هایش به حد معمولی نزول كرد. ساخته‌های سال‌های ۱۳۳۹-۱۳۴۵ ش او نیز آن نیروی تأثیر و زیبایی‌های غیرعادی ساخته‌های او در سال‌های ۱۳۲۷-۱۳۳۷ ش را نداشت. با این وجود، از او ضبط‌های متعددی مربوط به سال‌های اوج کاری او باقی مانده كه اصالت آن نبوغ كم عمر را گواهی می‌كند. مهدی خالدی در دوازده سال آخر عمر، گرفتار بیماری جسمی بود و در موسیقی فعالیتی نداشت. از آثارش می‌توان صفحه گرامافون: «تک نوازی ویولون» (همراه تنبک حسین همدانیان)، تهران، آهنگ روز، ۱۳۴۹ ش (۳ آلبوم) و کتابزندگی و آثار مهدی خالدی (به کوشش حبیب‌الله نصیری فر، تهران، نصیری‌ فر، ۱۳۶۹ ش) را نام برد.