جمشید ارجمند طهرانی

ارجمند تهرانی، جمشید (تو ۱۳۲۴ش) مترجم و منتقد سینمایی و شاعر «برنامۀگل‌ها» در تهران به دنیا آمد. خیلی زود در ۱۲ سالگی در آغاز دهۀ سی و دولت دکتر مصدق به عضویت حزب پان ایرانیست درآمد. بعد از کودتای ۲۸ مرداد با وسایل ابتدایی به چاپ اعلامیه می‌پرداخت، اما فعالیت‌های سیاسی‌اش را خیلی زود به فعالیت‌های فرهنگی کشاند و در تابستان ۱۳۳۳ ش کار در مجلۀ فردوسی را زیر نظر ناصر نیرمحمدی آغاز کرد. در همین سال چاپ چند شعر نو در مجلۀ فردوسی و راهنمایی‌های اسماعیل شاهرودی و نصرت رحمانی او را با ادبیات نوین فارسی آشنا کرد. مرگ مادرش در ۱۳۳۷ ش طی حادثه‌ای در جلوی چشمانش و مرگ پدرش در دو سال بعد زندگی مشقت‌باری را به او تحمیل کرد، اما وی توانست با سخت‌کوشی بر مشکلات فایق آید و به دانشگاه برود و هم‌زمان در مجلۀ فردوسی به مدیریت نعمت‌الله جهان‌بانویی و ستارۀ سینما به سردبیری پرویز نوری به کار ترجمه و انتشار مقاله بپردازد. در ۱۳۴۰ ش به دلیل فعالیت‌های سیاسی در چارچوب جبهۀ ملی دو بار دستگیر و در زندان قزل‌قلعه زندانی شد. در ۱۳۴۱ ش در تظاهرات دانشجویی مورد ضرب و جرح شدیدی قرار گرفت. سال ۱۳۴۲ش از دانشکدۀ حقوق فارغ‌التحصیل شد و با روشنک کشاورز، فرزند سیّدمحمدعلی کشاورز سخنگوی جبهۀ ملی دوم، ازدواج کرد و تحصیل در کارشناسی ارشد مدیریت اداری را آغاز کرد که البته ناتمام ماند. در همین سال در موسسۀ تحقیقات اقتصادی با سمت محقق استخدام شد که امکان تحقیق و سفر به مناطق مختلف ایران و انتشار پژوهش‌هایش در فصلنامۀ تحقیقات اقتصادی را برایش فراهم آورد، اما هم‌چنان به فعالیت‌های مطبوعاتی و ترجمه و تألیف و نقد سینمایی نیز پرداخت و در ۱۳۴۵ش مجمع منتقدان فیلم را بنیانگذاری کرد و در همین سال به عنوان عضو هیأت داوران منتقدان سینمایی در جشنوارۀ فیلم کودک و نوجوان انتخاب شد. در ۱۳۴۸ ش به فرانسه رفت تا مطالعات تخصصی در دورۀ دکترای سیکل سوم دانشگاه اکس ـ مارسی، رشتۀ اقتصاد و تبلیغات جهانگردی را پی ‌بگیرد. در همین سال ترجمۀ نخستین کتابش را به پایان برد و با بازگشت به کشور در سال بعد، به فعالیت‌های گسترده و مداوم به ترجمه و تألیف پرداخت. بعد از انقلاب در سال ۱۳۵۸ش کار در هیأت تحریریۀ روزنامۀ هفتگی طنز آهنگر به سردبیری منوچهر محجوبی را آغاز کرد و با تعطیلی این هفته‌نامه در بخش خارجی روزنامۀ بامداد شروع به کار کرد که این روزنامه هم تعطیل شد و او در روزنامۀ میزان به کار پرداخت و این روزنامه هم به سرنوشت آن دو نشریه دچار و تعطیل شد. جمشید ارجمند هر چند تاکنون دو بار عمل جراحی قلب انجام داده است، اما هم‌چنان ‌ضمن تحقیق و پژوهش و ترجمه، سردبیری و انتشار فصلنامۀ بیمه و کشاورزی برای صندوق بیمۀ محصولات کشاورزی را به عهده دارد. از آثارش می‌توان تألیف دربارۀ چند سینماگر (۱و۲)؛ دربارۀ سینما؛ فیلم ساختن؛ سینماگر؛ دستور خط و نگارش؛ دست‌نامۀ شیوۀ نگارش؛ گربه روی شیروانی داغ و ۲۱ فیلم ـ قصۀ دیگر و ترجمۀ میان پرده، گل‌آقا؛ حقوق نویسنده؛ جامعه‌ شناسی رادیو و تلویزیون؛ چهرۀ عریان آمریکا؛ جنبش مقاومت ایرلند؛ نیکلا کوچولو، سامپه (تصویرگر)؛ دنیای کوچک دن کامیلو و تاریخچۀ رادیو و تلویزیون؛ سنگ قیصر، جستجوی خط مبارزه در آثار مسعود کیمیایی؛ تصویر بهشت؛ نقد فیلم (نمونه‌هایی از نقدهای دهۀ ۱۳۴۰ تا ۱۳۷۰)؛ مینیاتور ایرانی، رنگ‌های نور: آینه و باغ؛ شوهر مدرسه‌ای؛ آیین هندو و عرفان اسلامی و ایرانیان، یونانیان و رومیان را نام برد. جمشید ارجمند بیش از صد کتاب را ویراستاری کرده است که تعدادی از ‌آنها عبارت‌اند از: ارض ملکوت؛ زوال تمدن سوداگری؛ شمال و جنوب؛ ترس، امید و پیشداوری؛ ژاپن کشور شماره یک: ازرا وگل، فرشتۀ عدالت، پاره‌های دوزخ و ... .

جشن‌نامه ۴۵ سال کار آقای جمشید ارجمند (۱-۴۵).