محمد رازی

Biography

رازی اصفهانی (قرن دهم هجری)  شاعری که در زمان شاه طهماسب صفوی به وزارت رسید. صاحب تذکرۀ صبح گلشن آرد: برادر کوچک محمد شریف هجری بوده، شاه طهماسب ماضی به وزارت اصفهان عزتش افزوده، از اوست: نه آن بد مهر را با خویش همدم می‌توانم کرد/ نه از دل آرزوی دیدنش کم می‌توانم کرد// نمی‌خواهم که مردم بشنوند آوازۀ حسنش/ و گر نه آنچه مجنون کرد من هم می‌توانم کرد.

اثرآفرینان (۳ /۷۸)؛ لغت‌نامه دهخدا (۸ /۱۱۷۰۶).

 رازی، عبدالله همدانی فرزند ابراهیم (۱۲۷۳- ۱۳۳۴ ش) تاریخ‌نگار، روزنامه‌نگار و شاعر ایرانی که در همدان به دنیا آمد. پس از تحصیلات به هندوستان رفت و بعد عازم پاریس شد و در آنجا کارشناسی حقوق گرفت. سپس به مصر رفت و نشریات رستاخیز، سودمند و عصر پهلوی را در مصر منتشر کرد. با روزنامه‌های حبل‌ا‌‌لمتین، ایرانشهر و فرهنگستان نیز همکاری نمود. پس از بازگشت به ایران مجلۀ سودمند و روزنامۀ شرق را در مدتی کوتاه انتشار داد. چاپ این نشریات دیری نپایید و توقیف شد. با این همه دست از مبارزه برنداشت و با روزنامه‌های ایرانی در خارج همکاری کرد. بعدها به تدریس تاریخ ایران پرداخت و مطالب تاریخ را به عنوان کتابی در ۱۰۰۰ صفحه با نام از ماد تا پهلوی منتشر کرد. رازی از وکلای برجستۀ وزارت دادگستری بود و خدمات ارزنده‌ای به تاریخ و فرهنگ ایران نمود. در ۱۳۲۴ ش روزنامۀ آزادی شرق را دایرکرد و در مدت انتشار همواره با عوامل فساد مبارزه کرد. از آثارش می‌توان تاریخ ایران از ازمنۀ باستانی تا سال ۱۳۱۶؛ تاریخ مختصر ایران؛ تاریخ مفصل ایران؛ متمم تاریخ ایران از جهانداری ساسانیان تا زمان حاضر؛ آیین زرتشت و آخوندنامه را نام برد.

فرهنگ اعلام سخن (۲ /۷۷۰)؛ فرهنگ شاعران زبان پارسی از آغاز تا امروز (۱ /۲۱۹- ۲۲۰).