حمیرا

حمیرا (تو ۱۳۱۷ش) وی خوانندهٔ آهنگ ـ ترانه و آواز كلاسیك ایرانی و یكی از آخرین خوانندگان برنامهٔ گل‌ها در دورهٔ پیرنیاست. او با نام اصلی «پروانه امیر افشاری»، در خانواده‌ای ثروتمند و آذربایجانی تبار به دنیا آمد. با وجود مخالفت‌های خانواده، دنبال كار موسیقی را گرفت و از فرصت طلایی شاگردی نزد علی تجویدی برخوردار شد. تجویدی در او خوانندهٔ مطلوب خود را دید و آثاری برای صدای او ساخت كه از زمرهٔ ماندگارترین ساخته‌های كلاسیك ایرانی در برنامهٔ گل‌ها هستند و با اجرایی پُرطنین و شكوهمند (هم در صدای اركستر و هم در صدای خواننده) ضبط شده‌اند. مدتی بعد از آن، او با پرویز یاحقی كه محبوب‌ترین نوازندهٔ ویولون بین نسل جوان موسیقیدان آن روز بود، همكاری كرد و به ازدواج و زندگی مشترك هشت ساله‌ای (۱۲۵۴ - ۱۳۴۶ش) انجامید. در این سلسله آثار همراه با تجویدی ـ یاحقی كه كلام بیشترآنها را بیژن ترقی سروده است، حمیرا، توانایی درخشان صدای خود را برای بیان ملودی‌هایی كلاسیك (تجویدی) و رمانتیك (یاحقی) با بیانی شاعرانه و تا حدی احساساتی و مبالغه‌آمیز به كار گرفته است. او از سال‌های۱۳۵۲ - ۱۳۵۳ ش به بعد، این قابلیت‌ها را در اجرای آهنگ ـ ترانه‌هایی در سطحی سب‌كتر و با رعایت روحیهٔ مردم‌پسند به كار گرفت كه اگرچه موجب انتقاد استادان و همكاران سابق او شد، ولی شهرتی ماندگارتر برایش فراهم كرد. حمیرا، در سال ۱۳۶۴ش، مخفیانه از ایران خارج شد و تا امروز در امریكا فعالیت دارد. گذشته از تلاش برای اجرای آثاری شبیه آثار گذشته‌های دور، تمایل به روحیهٔ صوفیگری نیز در خوانده‌های اخیر او مشهود است. برخی موسیقیدانان و موسیقی‌شناسان، وی را شخصیتی شبیه ماریا کالاس (۱۲۰۳-۱۳۵۵ ش) خوانندهٔ مشهور قرن بیستم میلادی دانسته‌اند و صدای او را از بهترین‌ها در برنامهٔ گل‌ها عنوان کرده‌اند.