مرضیه

مرضیه (۱۳۰۶-۱۳۸۹ ش) خوانندۀ تصنیف‌های كلاسیك، آهنگ، ترانه‌ای مختلف و نیز آواز ایرانی و مطرح‌ترین خوانندۀ زن در برنامۀ گل‌ها (۱۳۳۶-۱۳۵۶ ش). نام اصلی وی اشرف‌السادات مرتضایی بود. او به پشتیبانی پدرخوانده‌اش (آ. آرمند) و بدون طی کردن دورۀ تحصیل کلاسیک وارد حیطۀ آواز شد. او در طی سال‌های ۱۳۳۴-۱۳۳۸ ش به تشخیص داوود پیرنیا، مرتضی محجوبی و علی تجویدی، مهم‌ترین خوانندۀ زن در برنامۀ گل‌ها بود كه اجازه داشت هم تصنیف و هم آواز بخواند. او در نوجوانی به جامعۀ باربد به سرپرستی اسماعیل مهرتاش پیوست و ضمن بازیگری تئاترهای موزیكال، نزد استادان مختلفی (اسماعیل مهرتاش، ابراهیم منصوری، عبدالله دوامی، ابوالحسن صبا و مرتضی محجوبی) تعلیم دید و کمی با نواختن سه‌تار و پیانو نیز آشنا شد. صدای زنگدار و قوی و شخصیت كاریزماتیك او مورد توجه پیرنیا، محجوبی و تجویدی قرار گرفت و او بیش از ۱۷۰ برنامه را در گل‌های جاویدان، گل‌های رنگارنگ، یک شاخه گل و گل‌های تازه اجرا كرد و آهنگسازان و تكنوازان متعددی با او همكاری كرده‌اند. تعداد آثاری كه او خوانده و ضبط كرده، زیاد است و صفحه‌های گرامافون، نوار كاست و سی دی‌های متعدد نیز به تعداد زیاد در سال‌های ۱۳۲۵-۱۳۸۷ ش از صدای او منتشر شده است. با وجود صدای محبوب بین مردم و ارتباط جتماعی و سیاسی و هنری و مردمی‌اش، به سبب ارتباطش با سرا رژیم پهلوی، از سال‌های ۱۳۴۹ ش به بعد نقش او كمرنگ‌تر شد و خوانندگان دیگری چون الهه، پوران و عهدیه در برنامه‌های گل‌ها در بیان هنری و محبوبیت اجتماعی از او پیشی گرفتند. مرضیه از ۱۳۷۳ ش در اروپا و امریكا بسر می‌برد و فعالیت‌های خود را در پوششی سیاسی (زیر چتر سازمان مجاهدین ایران) ادامه داد. او خواننده‌ای بود که شهرت خود را بیشتر مدیون شخصیتش بود تا هنرش. بخش بزرگ حیثیت اجتماعی خود را مدیون کار در گل‌ها بود. از آثارش می‌توان آلبوم ۴۵ کاست، شامل برگزیدۀ برنامه‌های گل‌ها و نیز آهنگ ـ ترانه‌ها (تهران، چشمک، ۱۳۵۶ش) را نام برد.